در دنیای امروز که ایمنی در برابر حوادث غیرمنتظره همچون آتش‌سوزی از اولویت‌های اصلی هر ساختمان محسوب می‌شود، وجود سیستم‌های اعلام حریق از ضروری‌ترین الزامات ایمنی به‌شمار می‌آید. در کنار سنسورهای هوشمند و آژیرهای هشداردهنده، یکی از ساده‌ترین اما مؤثرترین ابزارهایی که نقش حیاتی در این سیستم ایفا می‌کند، شستی اعلام حریق است.
شستی اعلام حریق چیست؟ این وسیله دکمه‌ای دستی است که به افراد امکان می‌دهد در صورت مشاهده دود یا آتش، به‌سرعت سیستم هشدار را فعال کرده و دیگران را از خطر آگاه سازند.
شستی اعلام حریق، اولین ابزار دستی برای اطلاع‌رسانی در مواقع بروز حریق است. این شستی ها به افراد حاضر در ساختمان اجازه می‌دهند تا در صورت مشاهده دود یا آتش، با فشار یک دکمه یا شکستن یک صفحه، کل سیستم هشدار را فعال کرده و جان افراد را نجات دهند.
جالب است بدانید که در بسیاری از موارد، واکنش به‌موقع یک فرد از طریق همین شستی ساده، از گسترش یک آتش‌سوزی گسترده جلوگیری کرده است.
در این مقاله، با انواع شستی اعلام حریق، تفاوت‌ها، مزایا، نحوه عملکرد و نکاتی در مورد نصب آن‌ها آشنا خواهیم شد تا انتخاب بهتری برای ایمن‌سازی فضاهای مختلف داشته باشیم.
شستی اعلام حریق چیست؟
شستی اعلام حریق ادرس پذیر یکی از اجزای کلیدی در سیستم اعلام حریق است که امکان فعال‌سازی دستی هشدار حریق را در مواقع اضطراری فراهم می‌کند. این تجهیز کوچک اما بسیار حیاتی، معمولاً به شکل یک جعبه قرمز رنگ با علامت هشدار و دستورالعمل ساده طراحی شده تا در لحظات بحرانی، افراد بتوانند فوراً سیستم هشدار را فعال کنند.
برخلاف دتکتورهای خودکار که بر اساس دود، گرما یا شعله فعال می‌شوند، شستی اعلام حریق توسط انسان و به‌صورت دستی فعال می‌گردد.
این ویژگی باعث می‌شود حتی قبل از آن‌که سیستم‌های خودکار واکنشی نشان دهند، بتوان خطر را اعلام کرد. به‌خصوص در شرایطی که دود هنوز به سنسورها نرسیده یا حریق در مراحل ابتدایی است، استفاده از شستی می‌تواند مانع گسترش آتش و افزایش خسارات جانی و مالی شود.
این شستی‌ها معمولاً در مسیرهای فرار، ورودی ساختمان‌ها، راه‌پله‌ها، راهروها، سالن‌های عمومی، مراکز تجاری، بیمارستان‌ها، مدارس، هتل‌ها و دیگر مکان‌های پرتردد نصب می‌شوند تا همیشه در دسترس باشند. طراحی ساده و کاربرد آسان این تجهیزات، آن‌ها را به ابزاری بسیار مؤثر برای استفاده عمومی تبدیل کرده است.
در واقع، وجود شستی اعلام حریق در کنار دتکتورها، یک سیستم ایمنی کامل و مطمئن ایجاد می‌کند؛ چرا که هم عملکرد خودکار و هم قابلیت فعال‌سازی دستی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.
به‌بیان ساده، شستی اعلام حریق به افراد اجازه می‌دهد تا در اولین لحظه‌ای که متوجه خطر آتش‌سوزی می‌شوند، واکنش نشان دهند و با فعال کردن سیستم هشدار، جان خود و دیگران را نجات دهند.
انواع شستی اعلام حریق
شستی های اعلام حریق یکی از اجزای مهم سیستم‌های ایمنی هستند که در زمان بروز خطر، امکان اعلام دستی حریق را فراهم می‌کنند. این شستی ها از نظر عملکرد و طراحی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند که هرکدام کاربردها و ویژگی‌های خاص خود را دارند:
شستی شیشه‌ای (Break Glass)
این نوع شستی از متداول‌ترین و کلاسیک‌ترین انواع شستی اعلام حریق است و در بسیاری از ساختمان‌های قدیمی‌تر یا مراکز صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مدل، پنل جلویی شستی از جنس شیشه یا پلاستیک شکننده‌ای ساخته شده که در صورت بروز حریق، کاربر باید با فشار یا ضربه، آن را بشکند تا مدار هشدار فعال شود.
ویژگی‌های شستی شیشه‌ای:
-
طراحی ساده و مقرون‌به‌صرفه
-
فعال‌سازی سریع و قابل‌اعتماد در مواقع اضطراری
-
نیاز به تعویض شیشه یا طلق محافظ پس از هر بار استفاده
-
مناسب برای فضاهای صنعتی، انبارها، کارخانجات یا مکان‌هایی با تردد کم
نکته مهم این است که شکستن شیشه ممکن است برای برخی کاربران (به‌ویژه کودکان یا سالمندان) دشوار یا نگران‌کننده باشد. به همین دلیل در بسیاری از پروژه‌های جدید، استفاده از مدل‌های پیشرفته‌تر ترجیح داده می‌شود.
شستی فشاری یا قابل ریست (Resettable)
این نوع شستی که به “قابل تنظیم مجدد” هم شناخته می‌شود، نسخه‌ی مدرن‌تر و ایمن‌تری از شستی های اعلام حریق است. در این مدل، برای فعال‌سازی هشدار، کاربر تنها نیاز دارد دکمه یا سطح مشخص‌شده را فشار دهد. پس از استفاده، بدون نیاز به تعویض قطعه، با استفاده از کلید مخصوص یا ابزار ریست، شستی به حالت اولیه بازمی‌گردد و مجدداً قابل استفاده خواهد بود.
ویژگی‌های شستی فشاری:
-
ظاهر مدرن و سازگار با طراحی‌های جدید
-
بدون نیاز به شکستن یا وارد کردن نیرو زیاد
-
مناسب برای فضاهای پر رفت‌وآمد مانند مراکز خرید، بیمارستان‌ها، مدارس، فرودگاه‌ها
-
قابلیت استفاده مکرر با صرفه‌جویی در زمان و هزینه نگهداری
-
دارای چراغ LED هشدار در برخی مدل‌ها برای نمایش فعال بودن یا خطا
این مدل علاوه‌بر کاربری آسان، از نظر بهداشتی نیز بهتر است، زیرا نیاز به تماس دست با قطعات شکسته یا آلوده ندارد.
✅قیمت و خرید شستی آدرس پذیر اینیم✅
نحوه عملکرد و استفاده از شستی اعلام حریق
شستی اعلام حریق، یکی از ساده‌ترین و در عین حال حیاتی‌ترین اجزای سیستم‌های اعلام حریق است که عملکرد آن به‌صورت دستی توسط افراد انجام می‌شود. برخلاف دتکتورهایی که با دود یا حرارت فعال می‌شوند، شستی‌ها زمانی استفاده می‌شوند که فردی به‌صورت مستقیم خطر را مشاهده کند و بخواهد فوراً سیستم هشدار را فعال نماید.
مراحل استفاده از شستی اعلام حریق:
در صورت مشاهده دود، آتش یا حتی بوی شدید سوختگی، به نزدیک‌ترین شستی اعلام حریق که معمولاً در دیوارهای راهروها، ورودی‌ها و مسیرهای فرار نصب شده‌اند، مراجعه کنید.
اگر شستی از نوع شیشه‌ای (Break Glass) باشد، باید با فشار انگشت یا وسیله‌ای ایمن، صفحه شیشه‌ای را بشکنید تا مدار هشدار فعال شود.
در شستی‌های فشاری یا ریست‌پذیر (Resettable)، فقط کافی‌ست دکمه مشخص‌شده را فشار دهید.
به محض فعال‌سازی، سیگنال هشدار به پنل مرکزی کنترل اعلام حریق ارسال می‌شود. این سیگنال باعث فعال شدن آژیرها، چراغ‌های هشداردهنده، و در صورت اتصال، سیستم‌های خودکار اطفای حریق می‌شود.
پس از آن، سایر ساکنین از خطر مطلع شده و فرآیند تخلیه ساختمان آغاز می‌شود.
محل نصب شستی اعلام حریق
برای مؤثر بودن، محل نصب شستی‌ها باید اصولی باشد:
✅ در مسیرهای خروج اضطراری، راه‌پله‌ها، ورودی‌ها و مکان‌های پرتردد
✅ در ارتفاع ۱.۴ متری از سطح زمین
✅ بدون مانع، در دید مستقیم افراد
✅ با فاصله حداکثر ۳۰ متری از یکدیگر
نحوه ریست شستی اعلام حریق
پس از فعال شدن شستی (به‌خصوص نوع فشاری)، باید سیستم هشدار را ریست کنید:
- در مدل‌های فشاری یا قابل ریست، با استفاده از کلید مخصوص یا ابزار تنظیم، دکمه به حالت اولیه بازمی‌گردد.
- در مدل‌های شیشه‌ای، شیشه باید تعویض شود تا شستی مجدداً قابل استفاده باشد.
- پس از ریست شستی، کنترل پنل مرکزی نیز باید بررسی و ریست شود تا سیستم آماده هشدار مجدد باشد.
✅قیمت و خرید شستی آدرس پذیر آپولو SA5900-908✅
